De crèche - Elle van Rijn

Mijn hart huilt. Eenmaal halverwege begon dat en het werd alleen maar erger. Ook na het dichtslaan van het boek kan ik De crèche niet uit mijn hoofd zetten.

In het begin had ik moeite om in het verhaal te komen. Je wordt als lezer in het verhaal gedropt en moet mee zien te gaan met de personages en de gebeurtenissen. Het deed wat chaotisch aan. Ik denk dat de omslag kwam toen Betty intern ging en onderdeel uit ging maken van de reddingsoperatie.

Van Rijn beschrijft alles alsof je naar een film zit te kijken. Een afschuwelijke, hartverscheurende, niet voor te stellen film. Het is al erg genoeg dat mensen bestolen werden maar het werd nog veel erger. Joden werden onmenselijk behandeld. En hoe doe je afstand van je kind? Hoe kies je wie je wel en geen kans geeft op een toekomst? Iedereen die dit mee heeft moeten maken, moet wel getraumatiseerd zijn geweest.

Dit boek zet je met beide benen op de grond, het maakt je nederig en zorgt ervoor dat je je eigen klaagzang opzij zet. Wat heb ik te klagen als ik lees wat deze mensen moesten doormaken? Betty en de anderen hebben geweldig werk verzet, ik kan mij niet voorstellen hoe moeilijk het geweest moet zijn. Niet alleen het opbrengen van de moed, maar ook het uitschakelen van je gevoel. Het verhaal heeft diepe indruk op me gemaakt.

Het schrijven van Van Rijn leest makkelijk. Ieder hoofdstuk begint met een korte beschrijving van wat er op dat moment speelt. Waar de tijdsprongen in het begin nog wat groot voelden, merkte ik dit niet meer op toen Betty eenmaal intern zat. Vanaf dat moment worden de spanning en emoties heftiger. Aan de ene kant kon ik niet stoppen met lezen omdat ik wilde weten hoe het de mensen verging, aan de andere kant werd ik steeds verdrietiger door wat ik las en zou het makkelijker zijn geweest om nooit meer verder te lezen. Maar juist omdat dit verhaal geen fictie is, is het belangrijk dat deze verhalen niet verloren gaan.

Ik ben heel blij dat Van Rijn aan het eind van dit boek kort verslag heeft gedaan over hoe het de meest voorkomende personages is vergaan, ook al is dit niet voor iedereen goed afgelopen. Daarnaast vind ik het knap hoe ze dit verhaal neer heeft weten te zetten. Hoewel ze Betty maar één keer ontmoet heeft, heeft ze dit verhaal toch op basis van andere bronnen moeten schrijven en toch voelt het alsof je over de schouder van Betty meekeek terwijl zij alles beleefde.